Fyodor Mihailovic Dostoyevski'nin 'Yeraltından Notlar'ı, 1864 yılında yayınlanan, insan psikolojisinin derinliklerine inen ve modern edebiyatın önemli mihenk taşlarından biri olarak kabul edilen bir eserdir. Kitap, yeraltında yaşayan, toplumdan soyutlanmış, acımasızca eleştirel bir anlatıcı olan 'Yeraltı Adamı'nın iç dünyasına odaklanır. Yeraltı Adamı, hem kendisiyle hem de toplumla sürekli bir çatışma halindedir. Onun düşünceleri, modern insanın ikilemlerini, çelişkilerini ve yabancılaşmasını yansıtır. Kitap, yeraltı adamının monologları şeklinde ilerler ve iki ana bölümden oluşur: 'Yeraltından' ve 'Yağmur Altında'. İlk bölümde, Yeraltı Adamı, aklın ve bilinçliliğin insanı nasıl felç edebileceğini, eylemsizliğin ve intikam arzusunun nasıl bir yaşam biçimi haline gelebileceğini anlatır. İkinci bölümde ise, Yeraltı Adamı'nın çocukluk anıları, okul arkadaşlarıyla yaşadığı ilişkiler ve bir fahişeyle kurduğu karmaşık ilişki üzerinden, insanın sosyal ilişkilerdeki zaafları ve ahlaki çöküşü irdelenir. Kitabın temel teması, insanın özgür iradesi, rasyonelliğe karşı duyduğu şüphe, toplumun dayattığı normlara karşı bireysel isyan ve modern insanın yalnızlığıdır. Dostoyevski, Yeraltı Adamı aracılığıyla, insanın karmaşık ve çoğu zaman çelişkili doğasını, bilinçaltının karanlık dehlizlerini ve insanın kendini gerçekleştirme çabasını derinlemesine inceler. Kitap, varoluşçuluk, psikoloji ve felsefe alanlarında önemli etkiler yaratmış, özellikle 20. yüzyıl düşünürlerini derinden etkilemiştir. Eser, insanın kendi iç dünyasına ve toplumla olan ilişkilerine dair keskin gözlemler sunarak, okuyucuyu kendi varoluşsal sorgulamalarına davet eder. 'Yeraltından Notlar', insanın içsel çatışmalarını, çelişkilerini ve modern dünyadaki yerini anlamak isteyen herkes için vazgeçilmez bir başyapıttır. Hedef okur kitlesi, felsefe, psikoloji ve edebiyat alanlarına ilgi duyan, derinlemesine düşünmeyi seven, insan doğasının karmaşıklığına meraklı okuyuculardır. Benzer kitaplar arasında, Albert Camus'nün 'Yabancı'sı, Franz Kafka'nın 'Dava'sı ve Jean-Paul Sartre'ın 'Bulantı'sı sayılabilir. Bu eserler de, bireyin toplumla olan ilişkisini, varoluşsal kaygılarını ve insanın anlam arayışını konu edinir. Ayrıca, Dostoyevski'nin diğer eserleri olan 'Suç ve Ceza', 'Karamazov Kardeşler' ve 'Budala' da, yazarın insan psikolojisine dair derin analizlerini ve felsefi sorgulamalarını içerir.

Fyodor Mihailovic Dostoyevski, 19. yüzyıl Rus edebiyatının en önemli yazarlarından biridir. 1821'de Moskova'da doğan Dostoyevski, hayatı boyunca yoksulluk, hastalık ve siyasi baskılarla mücadele etmiştir. Edebi kariyerine erken yaşlarda başlayan Dostoyevski, ilk romanı 'İnsancıklar' ile büyük beğeni topladı. Ancak, siyasi faaliyetleri nedeniyle tutuklanıp Sibirya'ya sürgüne gönderilmesi, hayatında ve yazarlık kariyerinde önemli bir dönüm noktası oldu. Sürgünden sonra, Dostoyevski'nin eserleri daha derinlikli ve felsefi bir nitelik kazandı. Yazım üslubu, psikolojik tahliller, karakterlerin iç dünyalarına odaklanma ve toplumsal sorunlara duyarlılık üzerine kuruludur. Dostoyevski, karakterlerini genellikle ahlaki çelişkiler içinde, günah işleyebilen, acı çeken ve kurtuluş arayan insanlar olarak tasvir eder. Eserlerinde, insanın özgür iradesi, inanç, ahlak ve toplumun birey üzerindeki etkileri gibi temaları işler. Önemli eserleri arasında 'Suç ve Ceza', 'Budala', 'Karamazov Kardeşler' ve 'Ecinniler' sayılabilir. Bu eserler, dünya edebiyatını derinden etkilemiş ve birçok dile çevrilmiştir. Dostoyevski, eserlerinde, insanın karmaşık doğasını, acılarını, umutlarını ve inançlarını evrensel bir dille anlatır. Aldığı ödüller arasında, ölümünden sonra edebiyata katkılarından dolayı aldığı onursal ödüller sayılabilir. Dostoyevski, Rusya'da çarlık rejiminin hüküm sürdüğü, siyasi baskıların ve toplumsal eşitsizliklerin yoğun olduğu bir dönemde yaşamıştır. Bu dönem, yazarın eserlerine konu olan insanlık hallerini ve toplumsal sorunları derinden etkilemiştir. Dostoyevski'nin eserleri, sadece edebiyat alanında değil, felsefe, psikoloji ve teoloji gibi farklı disiplinlerde de önemli etkiler yaratmıştır. Yazarın eserleri, günümüzde de okunmaya ve tartışılmaya devam etmekte, insanlığın evrensel sorunlarına ışık tutmaktadır.